ఆకాశం నుంచి 'అరుదైన నేస్తం'!

రాత్రిపూట అలా రోడ్డుమీద నడిచి వెళ్తుంటే ఎక్కడో దూరాన ఆకాశంలోంచి ఓ చుక్క తెగి భూమ్మీద పడిపోతున్నట్లు అనిపిస్తుంది. 'అరే.. భలే ఉందే! ఇంతకీ అది ఎక్కడ పడి ఉంటుందో..' అనే ఆలోచనతో మనం నడుస్తూ వెళతాం. అయితే ఆ దృశ్యం మాత్రం మన మదిలో చాలారోజులు ఉండిపోతుంది. ఖగోళ పరిభాషలో వీటినే 'ఉల్కలు'గా వ్యవహరిస్తారు. కానీ ఇదే దృశ్యం ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలకు కనిపిస్తే మాత్రం వారి ఆలోచనలు పరిపరివిధాలా సాగుతాయి. ఇంతకీ ఆ ఉల్క ఎక్కడి నుంచి వచ్చింది? భూమ్మీద పడి ఉంటుందా? పడితే ఎక్కడ పడి ఉంటుంది? ఇలాంటి ప్రశ్నలు వారి మదిని తొలుస్తుంటాయి. ప్రసుతం ఆస్ట్రేలియాలో దొరికిన ఓ అరుదైన ఉల్కా శకలం కూడా శాస్త్రవేత్తల్లో సరిగ్గా ఇలాంటి ప్రశ్నలనే లేవనెత్తుతోంది.

పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా ఏడారిలో లభించిన ఓ

అరుదైన ఉల్కా శకలం ఇప్పుడు ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలకు పెను సవాల్‌గా మారింది. ఇది ఎక్కడి నుంచి వచ్చిందో తెలియాలంటే దీనిగురించి మరిన్ని పరిశోధనలు చేయాల్సి ఉంటుందని ఈ పరిశోధన కు నాయకత్వం వహిస్తున్న లండన్‌లోని ఇంపీరియల్‌ కాలేజిలోని డిపార్ట్‌మెంట్‌ ఆఫ్‌ ఎర్త్‌ సైన్స్‌ అండ్‌ ఇంజనీరింగ్‌కు చెందిన శాస్త్రవేత్త డాక్టర్‌ ఫిల్‌బ్లాండ్‌ పేర్కొంటున్నారు. ఇది సౌరకుటుంబంలో ఏ ప్రాంతం నుంచి వచ్చిందనే విషయం తెలుసుకోవడమే తమ ప్రస్తుత కర్తవ్యమని, అనంతరం దీనిపై మరిన్ని పరిశోధనలు జరిపి, వాటి ఆధారంగా.. అసలు ఈ ఉల్కాశకలం ఎలా ఏర్పడిందో తెలుసుకుంటామని, అంతకన్నా ముందు రోదసిలో ఎలాంటి వాతావరణ పరిస్థితులు ఉండేవో తెలుసుకోగలిగితే.. సౌరకుంటుంబం రహస్యం వీడిపోతుందని, అసలు సౌరకుటుంబం ఏర్పడక ముందు, ఏర్పడిన కొత్తలో రోదసి ఎలా ఉండేదన్న కీలక ప్రశ్నకు సమాధానం లభించే అవకాశం ఉంటుందని ఆయన పేర్కొంటున్నారు.

ఇప్పటి వరకు 1100 ఉల్కలు

గత రెండు శతాబ్దాల్లో దాదాపు పదకొండు వందల ఉల్కలు ఇలా రోదసి నుంచి రాలి భూమిపై పడి ఉండొచ్చని ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు అంచనా వేస్తున్నారు. అయితే వీటిలో కేవలం ఓ డజను ఉల్కా శకలాలు, వాటికి సంబంధించిన వివరాలు మాత్రమే నేడు మనకు అందుబాటులో ఉన్నాయి. తాజాగా పశ్చిమ ఆ్రస్టేలియా ఎడారిలో లభించిన ఉల్కాశకలం చూసిన ఖగోళ పరిశోధకులు ఎంతో ఆశ్చర్యానికి లోనయ్యారు. ఎందుకంటే ఇది దాదాపు రాయిని పోలి ఉంది. దీంతో ఇప్పటి వరకు లభించిన ఉల్కా శకలాలలోకెల్లా ఇది అత్యంత అరుదైన ఉల్కా శకలంగా వారు పేర్కొంటున్నారు. దీని గురించిన వివరాలు ఇప్పటికిప్పుడు చెప్పడం కష్టమే అయినా పరిశోధనల అనంతరం అన్ని విషయాలు బయటపడతాయని వారు ధీమా వ్యక్తం చేస్తున్నారు.

ఉల్కలను పట్టేద్దాం..

రోదసి నుంచి రాలి భూమ్మీద పడే ఉల్కా శకలాలను వెంట వెంటనే గుర్తించి, వాటిపై మరిన్ని పరిశోధనలు నిర్వహించడం ద్వారా మన సౌర కుటుంబానికి చెందిన మరిన్ని రహస్యాలు తెలుసుకోగలమనేది శాస్త్రవేత్తల ఆలోచన. ఈ ఆలోచనతోనే 2006లో వారు లండన్‌లోని ఇంపీరియల్‌ కాలేజి, చెక్‌ రిపబ్లిక్‌లోని అండ్రెజోవ్‌ అబ్జర్వేటరీ, ఆస్ట్రేలియన్‌ మ్యూజియంలతో సంయుక్తంగా ఉల్కాపాతాన్ని గుర్తించే ట్రయల్‌ నెట్‌వర్క్‌ను ఏర్పాటు చేశారు. ఇందులో భాగంగా పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియాలోని నల్లార్‌బార్‌ ఎడారిలో అత్యంత శక్తివంతమైన కెమెరాలను అమర్చారు. ఈ కెమెరాలు అమర్చిన తరువాత శాస్త్రవేత్తలకు లభించిన మొట్టమొదటి ఉల్కా శకలం ఇదే కావడం గమనార్హం.

ప్రస్తుతం లభించిన ఉల్కా శకలం క్రికెట్‌ బాల్‌ పరిమాణంలో ఉంది. ఈ కెమెరాలను ఉపయోగించి భవిష్యత్తులోనూ భూమ్మీదికి వచ్చిపడే ఉల్కా శకలాలను గుర్తించడం, అవి సౌర కుటుంబంలోని ఏ ప్రదేశానికి చెందినవో తెలుసుకోవడం వీలవుతుందని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ఈ నెట్‌వర్క్‌ను ఉపయోగించిన మొట్టమొదటి రోజే ఈ ఉల్కా శకలాన్ని వీరు కనుగొనగలిగారు. కొన్ని పరికరాల సాయంతో ఉల్కా శకలం పడిన ప్రదేశాన్ని గుర్తించి తెలుసుకోవడం ఇదే మొదటిసారి అని కూడా వారు పేర్కొంటున్నారు.

ఇదేం కొత్త కాదు..

ఆకాశం నుంచి దూసుకు వచ్చి భూమ్మీద పడే ఉల్కా శకలాలను గుర్తించే ఈ పరిజ్ఞానం కొత్తదేం కాదు. గతంలోనూ చాలామంది శాస్త్రవేత్తలు ఇలాంటి కెమెరాల నెట్‌ వర్క్‌ను ఉపయోగించిన దాఖలాలు ఉన్నాయి. "అయితే మేం ఉపయోగించిన విధానం మాత్రం కొత్తది. గతంలో ఉపయోగించి పరిజ్ఞానానికి చిన్న చిన్న ఉల్కా శకలాలను గుర్తించే శక్తి ఉండేది కాదు. ఇప్పుడు మేం ఉపయోగించిన ట్రయల్‌ నెట్‌వర్క్‌కు ఆ శక్తి ఉంది. దీని ద్వారా ఎంత చిన్న పరిమాణంలో ఉన్న ఉల్కా శకలాలనైనా సులువుగా గుర్తించవచ్చు. అలాగే ఈ కెమెరాల నెట్‌వర్క్‌ ఏర్పాటుకు పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియాలోని నల్లార్‌బార్‌ ఎడారే సరైన ప్రదేశమని కూడా మేం భావించాం. మేం ఏర్పాటు చేసిన నెట్‌ వర్క్‌లోని కెమెరాలు ప్రతీరాత్రి ఆకాశాన్ని జల్లెడ పడతాయి. అరుదైన దృశ్యం ఏదైనా వాటి కంట పడితే వెంటనే ఫోటోలు తీస్తాయి..'' అని పరిశోధనలకు నేతృత్వం వహిస్తున్న డాక్టర్‌ బ్లాండ్‌ వివరించారు.

మన సౌర కుటుంబంలోనిదే..

ప్రస్తుతం పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియాలో కనుగొన్న ఉల్కా శకలం మన సౌర కుటుంబానికి చెందినదేనని, సూర్యుని చుట్టూ ఉన్న ఏదో ఓ ప్రాంతం నుంచి ఇది రాలి పడి ఉండొచ్చని ఖగోళ పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. ఇది అంగారక గ్రహం, బృహస్పతి గృహం మధ్యన ఉన్న ఆస్టరాయిడ్‌ బెల్ట్‌కు సంబంధించిన దై ఉండొచ్చని, ఇది క్రమంగా అక్కడి కక్ష్య నుంచి బయటకి వచ్చి సూర్యుని కక్ష్యలోకి ప్రవేశించి ఉంటుందని వారు భావిస్తున్నారు. ఈ ఉల్కా శకలానికి సంబంధించి మరిన్ని వివరాలు తెలుసుకునేదుకు గతంలో భూమ్మీదకొచ్చి పడిన పలు ఉల్కా శకలాల వివరాలతో వారు పోల్చి చూస్తున్నారు. మొత్తంమ్మీద పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా ప్రాంతంలో లభించిన ఉల్కా శకలం అత్యంత అరుదైనదేనని, ఎందుకంటే అది అగ్నిపర్వతంలో ఉండే శిల మాదిరిగా ఉందని వారు పేర్కొంటున్నారు.

మొత్తంమ్మీద నల్లార్‌బార్‌ ఎడారిలో తమ మొదటి అన్వేషణ ఫలించిందని, ఈ పరిశోధన భవిష్యత్తులో ఉల్కా పాతాలకు సంబంధించి మరిన్ని విజయాలను చేకూరుస్తుందని ఆయన ఆశాభావం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.